جمع آوری اطلاعات یکی از اصلی ترین کارهای هر کسب و کاری برای رفع مشکلات و پیش رفتن به سمت جلو و تامین و جلب رضایت مشتری است. برای جمع آوری اطلاعات روش های مختلفی وجود دارد. برخی از این روش ها عبارتند از نظرسنجی، مصاحبه و گروه های متمرکز، مشاهده و غیره. هر یک از این روش ها مزایا و معایب خاص خود را دارند. بهتر است قبل از اقدام به جمع آوری اطلاعات با این روش ها آشنا شوید تا بتوانید مناسب ترین روش کار را انتخاب نمایید.

 جمع آوری اطلاعات چیست؟

جمع آوری اطلاعات فرآیند روش شناختی جمع آوری اطلاعات در مورد یک موضوع خاص می باشد. تضمین کامل بودن داده های شما در فاز جمع آوری و اینکه آنها از راه های قانونی و اخلاقی جمع آوری شده اند؛ بسیار سخت است. در غیر اینصورت تحلیل های شما دقیق نخواهند بود و می تواند عواقب زیادی داشته باشد.

به طور کلی سه نوع داده مصرف کننده وجود دارد :

• داده‌های شخص اول : این داده ها به طور مستقیم از کاربران توسط سازمان شما جمع آوری می شوند.
• داده های شخص دوم: این داده ها توسط سازمان‌های دیگر درباره مشتریان خود به اشتراک گذاشته شده است( داده های مرتبط به مشتریان شخص اول دیگر سازمان ها).
• داده های شخص سوم: این داده‌ها توسط شرکت هایی که با شرکت شما و با کاربران شما ارتباطی ندارند؛ جمع آوری شده است. سپس توسط آنها فروخته شده یا اجاره داده می شوند.

داده های شخص دوم و شخص سوم نیز استفاده می شوند؛ اما داده های شخص اول از اعتبار بیشتری برخوردار هستند.  داده‌های شخص اول را شما از مشتریان خود، درباره افکار و احساس آنها جمع آوری کرده اید و منبع مطمئنی دارید.

داده ها ممکن است کیفی (با ماهیت مفهومی ) یا کمی ( با ماهیت عددی) باشند. بسیاری از روش‌های جمع‌آوری داده‌ها برای هر دو نوع اعمال می‌شوند، اما برخی از آنها برای یکی نسبت به دیگری مناسب‌تر هستند.

در چرخه زندگی داده ها جمع آوری داده ها مرحله دوم است. پس از آن که داده ها تولید شدند؛ باید آنها توسط تیم شما برای استفاده جمع‌آوری شوند. 

پس از این مرحله آنها ممکن است برای ساخت تصمیم در سازمان شما، پردازش؛ ذخیره؛ مدیریت؛  تحلیل و یا مصور شوند.

قبل از جمع آوری داده ها شما باید چندین فاکتور را تعریف کنید :

• سوالی که شما می خواهید پاسخ داده شود.
• اهداف داده ای که شما می خواهید برای آنها جمع آوری اطلاعات را انجام دهید. 
• بازه زمانی جمع آوری اطلاعات
• مناسب ترین روش های جمع آوری اطلاعات مطابق با نیاز شما 

روش جمع آوری داده هایی که شما انتخاب می کنید بهتر است بر اساس سوال مورد نظر ، انواع داده های مورد نیاز، بازه زمانی و بودجه سازمان شما باشد .

در ادامه روش های مختلف جمع آوری اطلاعات بررسی می شوند تا بتوانید بهترین گزینه را برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز خود انتخاب نمایید. 

نظرسنجی ها:

نظرسنجی یک  پرسشنامه آنلاین یا پرسشنامه کاغذی است که داده های کمی یا کیفی را از مخاطبین موردنظر جمع‌آوری می‌کند. یکی از موقعیت‌هایی که ممکن است در آن نظرسنجی انجام دهید، جمع‌آوری بازخورد شرکت‌کنندگان پس از یک رویداد است. این می تواند اطلاعاتی را در مورد اینکه مخاطبین از چه چیزی لذت برده اند و خواستار تغییر در چه مواردی هستند را به شما ارائه دهد. 

به دلیل این که نظر سنجی را می توانید به دو صورت فیزیکی یا آنلاین برگزار کنید؛ نظرسنجی ها فرصتی را برای توزیع در مقیاس فراهم می‌کنند. اگر شما از یک ابزار رایگان استفاده کنید؛ نظرسنجی شما می تواند هیچ هزینه ای نداشته باشد. اگر  گروه خاصی ، هدف نظرسنجی شما باشند؛ شما می توانید از یک شرکت برگزاری نظرسنجی آنلاین مانند شرکت یوچک استفاده کنید که هزینه ای برای شما خواهد داشت؛ اما استفاده از این روش کار را برای شما راحت تر می کند. 

آنچه باید هنگام ایجاد و اجرای نظرسنجی‌ها مراقب آن بود؛ تاثیر عوامل جانبی یا بایاس می باشد که برخی از آنها عبارتند از:

• بایاس مجموعه: نوشتن تصادفی سوالات نظرسنجی با تمایل جانبدارانه آسان است. هنگام طراحی سوالات مراقب این مسئله باشید؛ زیرا ممکن است کلمات شما مخاطبین را تحت تاثیر گذاشته و صداقت آن ها را در پاسخگویی کاهش دهد. 
• بایاس موضوعی: مخاطبین شما می دانند که پاسخ های آنها توسط شما خوانده خواهد شد؛ به همین دلیل، ممکن است پاسخ های خود را مطابق با پذیرش اجتماعی تغییر دهند. برای جلوگیری از این سوگیری بهتر است از سایر روش های جمع آوری داده ها نیز برای ساختن یک تصویر کامل استفاده کنید.

تحلیل مالی:

هر زمانی که مشتری شما خرید می کند؛ ردیابی داده ها می تواند به شما اجازه دهد چه تصمیماتی را در مورد بازاریابی هدفمند اخذ کنید و پایگاه مشتریان خود را بهتر درک نمایید.

اغلب پلتفرم های نقطه فروش و تجارت الکترونیک به شما اجازه می دهند همین که داده ها تولید شدند آنها را ذخیره کنید. این روش به عنوان یک روش یکپارچه جمع آوری داده ها، می‌تواند برای شناخت دیدگاه های مشتری به کار رود. 

مصاحبه ها و گروه های متمرکز:

مصاحبه و گروه متمرکز شامل صحبت چهره به چهره با یک گروه از مخاطبین در مورد یک موضوع خاص است. مصاحبه ها معمولاً به صورت یک نفر با یک نفر انجام می‌شوند و گروه های متمرکز شامل چندین نفر هستند. شما می توانید از هر دو روش برای جمع آوری داده های کمی و کیفی استفاده کنید.

از طریق مصاحبه و گروه‌های متمرکز شما می توانید بازخورد مخاطبین هدف خود را در مورد ویژگی های محصول جدید به دست آورید.  دیدن تعامل آنها با محصول شما در زمان واقعی و ثبت واکنش و پاسخ های آنها به سوالات می تواند اطلاعات ارزشمندی را در مورد ویژگی هایی از محصول که باید ادامه یابند؛ به شما ارائه دهد.

مانند روش نظرسنجی در این روش های جمع آوری اطلاعات نیز شما می توانید در مورد ایده ها، انگیزه ها و احساساتی که در مورد یک برند یا محصول وجود دارد سوال بپرسید. سعی کنید سوالات را طوری طراحی کنید که جهت خاصی را به پاسخ دهندگان ندهند.

یکی از معایب مصاحبه و روش های متمرکز این است که این روش ها زمانبر و گران هستند. اگر شما خودتان بخواهید آن ها را ایجاد کنید؛ ممکن است یک فرآیند طولانی باشد. برای پیشگیری از این حالت شما می توانید کار را به یک شرکت برگزار کننده نظرسنجی مانند یوچک واگذار نمایید. کارشناسان مجرب یوچک تمام کار ها را از سوی شما انجام داده و مدیریت می کنند.

مشاهده:

مشاهده تعامل مردم با وب سایت یا محصول شما، به دلیل صراحتی که ارائه می دهد؛ می تواند برای جمع آوری اطلاعات مفید باشد.

اگر تجربه کاربری شما گیج کننده یا سخت است؛ می توانید مشاهدات را در لحظه انجام دهید. برپایی جلسات مشاهده می تواند سخت باشد. شما می توانید از ابزار شخص سوم برای ثبت گردش کاربران در سایت خود یا مشاهده تعامل کاربران با نسخه بتا سایت یا محصول خود استفاده کنید.

در حالی که این روش نسبت به سایر روش های جمع آوری اطلاعات کمتر در دسترس است؛ شما را قادر می سازد که به طور مستقیم تعامل کاربران را با سایت یا محصول خود ببینید.

شما می توانید از داده های کمی و کیفی به دست آمده در این روش برای بهبود و دو برابر کردن نقاط موفقیت خود استفاده کنید.

تحلیل آنلاین:

برای جمع آوری داده های رفتاری، شما می توانید پیکسل ها و کوکی ها را پیاده سازی کنید. هر دوی این ها ابزار هایی هستند که رفتار های آنلاین کاربران را در وب سایت ها ردیابی می کنند و دیدگاهی را در مورد این که چه محتواهایی بیشتر مورد علاقه کاربران است به شما ارائه می دهند.

شما همچنین می توانید رفتار کاربران را در وب سایت شرکت خود ردیابی کنید و ببینید کدام قسمت از همه بیشتر مورد علاقه کاربران است؛ آیا کاربران هنگام استفاده از آن گیج می شوند و چقدر آن ها روی صفحه محصولات وقت می گذارند. این به شما کمک  می کند که طراحی وب سایت را بهبود دهید و به کاربران کمک می کند به سوی مقصد خود هدایت شوند.

درج یک پیکسل اغلب رایگان است و برپایی آن آسان است. برپایی کوکی ممکن است هزینه داشته باشد اما در ازای کیفیت داده هایی که دریافت می کنید ارزشمند است.

هنگامی که پیکسل‌ها و کوکی‌ها تنظیم شدند، داده‌ها را به تنهایی جمع‌آوری می‌کنند و در صورت وجود، نیازی به نگهداری زیادی ندارند. به این نکته مهم توجه کنید که تحلیل آنلاین رفتار ها می تواند پیامد های رفتاری و قانونی داشته باشد.

فرم ها:

فرم های آنلاین برای جمع آوری اطلاعات کیفی در مورد کاربران مفید هستند؛ به ویژه داده های جمعیتی و اطلاعات تماس. آن ها نسبتاً ارزان هستند و برپایی آن ها ساده است. شما می‌توانید از آنها برای دسترسی به محتوا یا ثبت‌نام‌ها مانند وبینارها و خبرنامه‌های ایمیل استفاده کنید. برای ایجاد سریع فرم ها می توانید از فرم ساز آنلاین سایت یوچک استفاده نمایید.

شما می توانید بعداً از این داده ها برای تماس با مردمی که به محصول شما علاقمند هستند استفاده کنید. پروفایل های جمعیتی از مشتریان موجود ایجاد کنید و بازاریابی هایی را از طریق ایمیل و پیشنهاد محتوا انجام دهید.

تحلیل رسانه اجتماعی:

تحلیل رسانه های اجتماعی شرکت شما، برای ارتباط با دنبال کنندگان یک راه قابل دسترسی برای یافتن علایق و انگیزه های مخاطبان است. بسیاری از پلتفرم های رسانه های اجتماعی ابزار های تحلیل درونی دارند. پلتفرم های اجتماعی شخص سوم نیز وجود دارند که جزییات بیشتر و دیدگاههای سازماندهی شده ای را با استفاده از چندین کانال ارائه می دهند.

شما می توانید از داده های جمع آوری شده از رسانه اجتماعی برای تحلیل این که کدام ایده ها برای دنبال کنندگان شما مهم تر هستند؛ استفاده کنید.  

منبع : Harvard Business School